دلایل شکل گیری دندان نهفته

دندان نهفته چیست؟

دندان نهفته به دندانی گفته می شود که در زمان طبیعی خود موفق به رویش درون دهان نشده و به طور کامل یا جزئی در زیر لثه یا استخوان فک باقی مانده است. این وضعیت معمولاً به دلیل کمبود فضا در قوس دندانی، زاویه نامناسب رشد دندان یا وجود موانع فیزیکی مانند دندان های اضافی، کیست یا دندان شیری باقی مانده ایجاد می شود.

دندان های عقل (مولر سوم) و نیش فک بالا از شایع ترین دندان هایی هستند که دچار نهفتگی می شوند. دندان نهفته ممکن است بدون علامت باشد و تنها در تصویربرداری ها تشخیص داده شود، اما در برخی موارد با درد، التهاب، عفونت یا به هم ریختگی نظم سایر دندان ها همراه است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب دندان نهفته اهمیت بالایی در حفظ سلامت دهان و پیشگیری از عوارض جدی دارد.

بیشتر بخوانید: ایمپلنت دندان

انواع دندان نهفته

دندان نهفته به دندانی اطلاق می شود که در زمان مناسب خود، موفق به رویش کامل در قوس فکی نشده و به دلایل مختلفی همچون کمبود فضا، انسداد، یا اختلالات رشدی در موقعیت غیر طبیعی باقی می ماند. این دندان ها بسته به محل قرارگیری، نوع دندان، و زاویه نهفتگی، به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه به بررسی دقیق آنها می پردازیم.

دسته بندی بر اساس نوع دندان نهفته

دسته بندی بر اساس نوع دندان نهفته، به بررسی این موضوع می پردازد که کدام یک از دندان ها بیشتر مستعد نهفتگی هستند. شایع ترین مورد، دندان عقل (مولر سوم) است که معمولاً به دلیل کمبود فضای کافی در فک، در زیر لثه باقی می ماند و به صورت نهفته یا نیمه نهفته رشد می کند. پس از آن، دندان نیش فک بالا قرار دارد که در برخی افراد، به دلیل انحراف مسیر رویش یا ازدحام دندانی، نهفته باقی می ماند. نهفتگی این دندان اهمیت زیادی دارد، زیرا نقش کلیدی در زیبایی لبخند و نظم دندان ها ایفا می کند.

Advertisements

بهترین لبخند ، لبخند شماست...

لطفا جهت رزرو نوبت در  کلینیک ایمپلنتینو از طریق دکمه رو به رو اقدام کنید:

ارتباط با ما

در مواردی نادرتر، دندان های پیش  (انسیزور) یا دندان های آسیای دوم نیز ممکن است دچار نهفتگی شوند، به ویژه در کودکان یا نوجوانانی که دندان های شیری شان دیرتر از موعد طبیعی افتاده اند یا دچار مشکلات فکی هستند. شناخت نوع دندان نهفته در انتخاب روش درمانی مناسب و تصمیم گیری برای جراحی یا ارتودنسی نقش مهمی دارد.

دسته بندی بر اساس وضعیت قرارگیری در بافت

دسته بندی دندان نهفته بر اساس وضعیت قرارگیری در بافت به دو نوع کلی تقسیم می شود: نهفتگی کامل و نهفتگی جزئی (نیمه نهفته). در نهفتگی کامل، دندان به طور کامل در زیر بافت نرم (لثه) یا داخل استخوان فک مدفون است و هیچ بخشی از آن در دهان قابل مشاهده نیست. این نوع معمولاً در عکس برداری های رادیولوژیک تشخیص داده می شود. در مقابل، در نهفتگی جزئی، بخشی از تاج دندان از لثه بیرون آمده است اما ادامه رویش آن به دلیل کمبود فضا یا موانع دیگر متوقف شده است. این وضعیت بیشتر در دندان های عقل مشاهده می شود و به دلیل تماس با محیط دهان، مستعد عفونت، التهاب و درد می باشد.

دسته بندی بر اساس زاویه و جهت قرارگیری

این نوع طبقه بندی بیشتر برای دندان عقل کاربرد دارد و شامل موارد زیر است:

شناخت نوع دندان نهفته در برنامه ریزی درمان، انتخاب روش جراحی و پیش بینی عوارض احتمالی نقش مهمی ایفا می کند. توصیه می شود در صورت تشخیص دندان نهفته، بررسی های تصویربرداری مانند OPG یا CBCT جهت تعیین موقعیت دقیق دندان انجام گیرد.

بیشتر بخوانید: ایمپلنت فوری

دلایل نهفته شدن دندان در زیر لثه

دلایل نهفته شدن دندان در زیر لثه معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی، آناتومیکی و محیطی هستند که مانع رویش طبیعی دندان می شوند. یکی از مهم ترین دلایل، کمبود فضای کافی در قوس فکی است؛ در این حالت، دندان قادر به یافتن مسیر مناسب برای بیرون آمدن نیست و در داخل فک باقی می ماند. زاویه نامناسب رشد جوانه دندانی نیز می تواند باعث شود دندان به سمت استخوان یا دندان های مجاور متمایل شده و مسیر رویش آن مسدود شود. در برخی موارد، وجود دندان های اضافی، کیست، توده یا حتی باقی ماندن دندان شیری، مانعی فیزیکی برای رویش دندان دائمی ایجاد می کند.

همچنین، اختلالات رشد فک، ازدحام دندانی، یا سابقه خانوادگی نهفتگی دندان از عوامل زمینه ساز هستند. گاهی نیز دلایل سیستمیک مانند کم کاری تیروئید، کمبود ویتامین D، یا مشکلات هورمونی در دوران رشد در روند طبیعی رویش دندان اختلال ایجاد می کنند. تشخیص دقیق علت نهفتگی، نقش مهمی در انتخاب روش درمان و پیشگیری از عوارض بعدی ایفا می نماید.

عوارض داشتن دندان نهفته

وجود دندان نهفته بدون درمان می تواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد:

• درد مداوم در ناحیه فک
• تورم و التهاب لثه
• عفونت های مکرر اطراف دندان نهفته
• فشار به دندان های مجاور و جابجایی آن ها
• پوسیدگی دندان های مجاور
• ایجاد کیست و حتی تومور در اطراف دندان نهفته

اگر دندان نهفته را درمان نکنیم چه می شود؟

اگر دندان نهفته درمان نشود، ممکن است به مرور زمان باعث بروز عوارض جدی و در برخی موارد، غیرقابل برگشت شود. یکی از شایع ترین پیامدها، ایجاد عفونت لثه یا پری کورونیت است که به ویژه در دندان های عقل نیمه نهفته رخ می دهد و می تواند با درد، تورم و حتی تب همراه باشد. همچنین، دندان نهفته ممکن است به دندان های مجاور فشار وارد کرده و باعث کج شدگی، تحلیل ریشه یا پوسیدگی آن ها شود.

در موارد مزمن، نهفتگی می تواند منجر به تشکیل کیست یا تومورهای فکی شود که ممکن است بافت استخوانی فک را تخریب کرده و نیاز به جراحی گسترده داشته باشد. از سوی دیگر، باقی ماندن دندان نیش نهفته بدون درمان، می تواند نظم دندانی، زیبایی لبخند و عملکرد فک را مختل کند. بنابراین، بی توجهی به درمان دندان نهفته ممکن است نه تنها درد و ناراحتی، بلکه مشکلات ساختاری و عملکردی جدی در پی داشته باشد.

دندان نهفته چه علائم و نشانه هایی ایجاد می کند؟

در بسیاری از موارد، دندان نهفته بدون علامت است و تنها در عکس برداری تشخیص داده می شود. اما در برخی افراد این علائم دیده می شود:

• درد و فشار در ناحیه فک یا لثه
• تورم و قرمزی لثه
• بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند
• تورم در صورت
• باز نشدن کامل دهان.

بیشتر بخوانید: ایمپلنت دیجیتال

وضعیت دندان نهفته چگونه مشخص می شود؟

وضعیت دندان نهفته معمولاً از طریق معاینه بالینی و تصویربرداری های تخصصی مشخص می شود. در مرحله اول، دندانپزشک با بررسی وضعیت ظاهری دهان، تاخیر در رویش دندان، وجود فضای خالی یا علائمی مانند التهاب و تورم در لثه، به نهفتگی مشکوک می شود. سپس برای بررسی دقیق تر، از تصاویر رادیوگرافی پانورامیک (OPG) استفاده می شود که نمای کلی از موقعیت دندان های فک بالا و پایین ارائه می دهد. در موارد پیچیده تر یا زمانی که نزدیکی دندان نهفته با ساختارهای حیاتی مانند عصب فکی یا سینوس ها مطرح باشد، از تصویربرداری سه بعدی (CBCT) برای تعیین زاویه، عمق، محل دقیق، نوع نهفتگی و ارزیابی خطرات جراحی استفاده می شود. این بررسی ها به دندانپزشک کمک می کند تا تشخیص دقیقی ارائه داده و مناسب ترین روش درمانی را انتخاب نماید.

راه های درمان نهفتگی دندان

درمان دندان نهفته بسته به شدت و موقعیت آن متفاوت است. روش های اصلی عبارتند از:

• جراحی خارج کردن دندان نهفته: در صورت خطرناک بودن باقی ماندن دندان در فک
• ارتودنسی و کشیدن تدریجی دندان: بیشتر در مورد دندان های نیش نهفته
• جراحی لثه و برداشتن بافت نرم برای کمک به رویش دندان

در اکثر موارد، دندان عقل نهفته باید با جراحی توسط جراح فک و صورت خارج شود.

هزینه جراحی دندان نهفته

هزینه جراحی بسته به نوع دندان، محل نهفتگی، میزان سختی جراحی و کلینیک یا پزشک متفاوت است. در جدول زیر بازه تقریبی هزینه ها را مشاهده می کنید:

توجه: قیمت ها به روز نیستند و برای اطلاع دقیق، مشاوره با کلینیک الزامی است.