بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه، به التهاب یا عفونت بافت های اطراف دندان گفته می شود که شامل لثه، رباط های نگهدارنده دندان و استخوان فک می شود. این بیماری معمولاً به دلیل تجمع پلاک و باکتری های دهانی ایجاد می شود و اگر درمان نشود، می تواند به تحلیل لثه، لق شدن دندان و حتی از دست رفتن دندان منجر شود.
بیماری های لثه معمولاً در دو مرحله اصلی ظاهر می شوند:
- ژنژیویت (Gingivitis): مرحله اولیه و قابل برگشت بیماری لثه است که در آن لثه ها قرمز، متورم و مستعد خونریزی می شوند، اما هنوز به استخوان یا رباط های نگهدارنده دندان آسیب جدی وارد نشده است.
- پریودنتیت (Periodontitis): مرحله پیشرفته بیماری که در آن التهاب به بافت های عمقی تر و استخوان اطراف دندان منتقل می شود. این مرحله می تواند منجر به لق شدن و حتی افتادن دندان ها شود.
شناخت زودهنگام و مراقبت های منظم دندانپزشکی می تواند از پیشرفت بیماری لثه جلوگیری کند و سلامت دهان را حفظ کند.
انواع بیماری لثه
برای درک بهتر انواع بیماری های لثه و ویژگی های هر کدام، در جدول زیر این اطلاعات به صورت خلاصه و واضح ارائه شده است:
| نوع بیماری لثه | توضیح کوتاه | علائم رایج | شدت آسیب |
| ژنژیویت (Gingivitis) | التهاب سطحی لثه ها، قابل برگشت | لثه قرمز و متورم، خونریزی هنگام مسواک زدن | خفیف |
| پریودنتیت (Periodontitis) | التهاب بافت های عمقی، آسیب به استخوان و رباط های دندان | لثه عقب رفته، لق شدن دندان، بوی بد دهان | متوسط تا شدید |
| پریودنتیت پیشرفته | پیشرفت بیماری پریودنتال، تحلیل شدید استخوان و بافت | درد، لق شدن شدید دندان، امکان افتادن دندان | شدید |
علائم انواع بیماری لثه
شناخت علائم بیماری های لثه به تشخیص زودهنگام و جلوگیری از پیشرفت آن کمک می کند. برخی از شایع ترین علائم شامل موارد زیر است:
لطفا جهت رزرو نوبت در کلینیک ایمپلنتینو از طریق دکمه رو به رو اقدام کنید:
- قرمزی و تورم لثه ها: لثه های سالم معمولاً صورتی روشن و محکم هستند؛ تورم یا قرمز شدن لثه ها نشانه التهاب است.
- خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان: یکی از اولین نشانه های ژنژیویت، خونریزی لثه در هنگام مراقبت روزانه دهان است.
- عقب رفتگی لثه: لثه ها به مرور زمان از سطح دندان عقب می روند و ریشه دندان نمایان می شود.
- بوی بد دهان (هالیتوز): تجمع باکتری ها در بیماری لثه باعث ایجاد بوی نامطبوع می شود.
- لق شدن دندان ها: در مراحل پیشرفته پریودنتیت، بافت های نگهدارنده دندان آسیب می بینند و دندان ها شل می شوند.
- درد و حساسیت لثه: ممکن است هنگام غذا خوردن یا لمس لثه احساس درد یا ناراحتی داشته باشید.
علل ایجاد بیماری لثه
بیماری های لثه معمولاً نتیجه تعامل چند عامل مختلف هستند که می توانند به تنهایی یا ترکیبی باعث التهاب و آسیب لثه شوند. مهم ترین علل شامل موارد زیر است:
- تجمع پلاک و باکتری ها: اصلی ترین علت بیماری لثه، تجمع پلاک دندانی حاوی باکتری ها روی سطح دندان و لثه است. اگر پلاک پاک نشود، تبدیل به جرم دندان می شود و التهاب لثه را تشدید می کند.
- بهداشت نامناسب دهان و دندان: عدم مسواک زدن منظم، استفاده نکردن از نخ دندان و عدم مراجعه به دندانپزشک باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری لثه می شود.
- سیگار و دخانیات: مصرف دخانیات جریان خون لثه را کاهش می دهد و توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها را کاهش می دهد.
- اختلالات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، بلوغ یا یائسگی می تواند حساسیت لثه ها را افزایش دهد و خطر التهاب را بالا ببرد.
- بیماری های مزمن: دیابت، بیماری های قلبی و سیستم ایمنی ضعیف می توانند لثه را مستعد عفونت کنند.
- داروها و عوامل ژنتیکی: برخی داروها باعث خشکی دهان یا تغییر بافت لثه می شوند و ژنتیک نیز نقش مهمی در حساسیت لثه ها دارد.
راه های درمان بیماری لثه
درمان بیماری های لثه بسته به شدت و مرحله بیماری متفاوت است و هدف اصلی کنترل التهاب، حذف عفونت و جلوگیری از پیشرفت بیماری است. روش های درمانی رایج شامل موارد زیر است:
- بهداشت دهان و دندان بهبود یافته: مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهان شویه های ضدعفونی کننده، اولین و مهم ترین قدم در درمان ژنژیویت و پیشگیری از پیشرفت بیماری است.
- جرم گیری و پاکسازی حرفه ای دندان ها: دندانپزشک با ابزارهای مخصوص پلاک و جرم های تجمع یافته روی دندان ها و زیر خط لثه را پاک می کند تا التهاب کاهش یابد.
- درمان دارویی: در موارد التهاب شدید یا عفونت فعال، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی تجویز کند.
- جراحی لثه: در مراحل پیشرفته پریودنتیت، جراحی هایی مانند فلپ سورجری (Flap Surgery) برای تمیز کردن عمقی و بازسازی بافت لثه و استخوان لازم است.
- پیوند بافت لثه یا استخوان: در صورت تحلیل شدید لثه یا استخوان، پیوند بافت یا استخوان برای بازسازی و حمایت دندان ها انجام می شود.
- کنترل عوامل خطر: ترک سیگار، مدیریت دیابت و تغییر سبک زندگی می تواند به روند درمان کمک کند و احتمال عود بیماری را کاهش دهد.
